درباره موسیقی زیرزمینی – قسمت اول

کارن رشاد

موسیقی زیرزمینی چیست و به چه  گروه هایی زیرزمینی گفته می شود؟
در ابتدا باید این نکته را به عرض برسانم و تاکید کنم که موسیقی زیرزمینی آن گونه که در همه جای دنیا شناخته شده و  پیروان خود را دارد به همین شکل های ساده موسیفی غیر حرفه ای گفته نمی شود  چنین فرهنگی در هیچ کجای دنیا پیدا نمی شود که به گروه هایی که تمام تلاششان رسیدن به درجه ای از محبوبیت عام باشد, به گروه هایی که دنبال جلب توجه شرکت های تهیه کننده البوم های موسیقی باشند و …,  زیرزمینی گفته شود . مسئله ضبط در استودیوی خانگی نیز عالمی دارد که نباید آن را با زیرزمینی بودن کار اشتباه کنیم و اگرنه باید موسیقی زیرزمینی را معادلی برای موسیقی  پاپ مبتدی بدانیم  و راه را تا نهایت به اشتباه برویم.متاسفانه در ایران همیشه عنوان های عجیب ,بدون تحقیق و مطالعه به کار گرفته می شوند و موجبات شکل گیری جریان های غلط را پیش می آورند. جریان موسیقی آندرگراند بیش از  آنکه به جریان موسیقی بازار و موسیقی پرمخاطب روز  وابسته باشد با  جریانات هنری -فرهنگی در دل شهر های بزرگ تنیده گشته است .این گونه از موسیقی در حقیقت زیر شاخه است که از هنر مدرن و فرهنگ جاری بر روزگار مدرن و پسا مدرن به یادگار مانده است و با انارشیسم ,فرهنگ پانک و هنر آوانگارد در شرق و غرب جهان پیوند خورده است  نه با شبکه های غربی و شرکت های بزرگ تهیه کنندگی .هنرزیرمینی به عنوان یکی از عنواع هنر مستقل ( ایندپندنت میوزیک ) نه تنها بر پایه سرمایه گذاری مستقل و کم خرج (مانند ضبط خانگی ) که بر پایه تفکر و بینشی مستقل نیز شکل می گیرد و بر همین اساس است که گروه حاضر به اعمال نظرات مختلف تهیه کنندگان و مخاطبین نیست بلکه فکر و بینشی تجربی را دنبال می کند بدین طریق است که موسیقی تجربه گرا(اکسپریمنتال), پیشرو (الترنیتیو), زیرزمینی و مستقل همه یک معنا می یابند و از تاریحچه ای یکسان رنگ می گیرند.بهتر است  در این بحث کوتاه به چند فاکتور اصلی که هنر و موسیقی  زیرزمینی را از دیگر ژانر های هنری جدا می کند نگاهی داشته باشیم ,شاید در آینده ای نزدیک با توجه به نظرات مخاطبین و دوستان عزیز  مباحث بیشتری را در این خصوص و مشکلات آن در جامعه کنونی ایران مورد بررسی قرار دهیم.

Photo by Arash Izadyar

photography by Arash Izadyar © arashizadyar.com

جاودانگی و محبوبیت : نگاه هنر آندارگراند به مسئله جاودانگی کاملا با نگاه گروه هایی چون بیتلز , رولینگ استونز ,دورز ,نیرواناو  متفاوت است.جاودانگی در موسیقی آندرگراند امری است درونی که به تجربه  عمیق  حال و هوای موسیقی هنری و فرهنگ حاکم برآن بسته است.بدین معنی که جاودانگی یک آلبوم یا یک قطعه آندرگراند نه از پرفروش شدن یا مهارت در نواختن نوازندگان ان بلکه از نحوه ایده پردازی و جدیت در تجربه گری آثار حاصل می شود.بیشتر گروه های زیرزمینی از مصاحبه با رسانه های عمومی  و بزرگ انصراف می دهند و تمایل شدیدی به نشان دادن خود در جمع عام جامعه ندارند

حقوق مادی : گروه های آندرگراند , نه برای خبر سازی بلکه برای جلوگیری از هرگونه خبر سازی و اقدام تبلیغاتی به طور معمول تمایلی به ارتباط با تهیه کنندگان و فروشندگان مخصولات فرهنگی نداشته و فدرت خود را بر هنر و بینش خود استوار می کنند تا بر تعداد آلبوم ها ولیبل انتشار آلبوم هاشان . در هنر زیرزمینی حقوق مادی چیزی است که از جانب اعضای گروه تعیین می شود و به هیچ وجه  تحت شرایط  حقوقی پیچیده فرار نمی گیرند چراکه در موسیقی آندرگراند هنر بر ثروت اولویت داشته و جدی تر است

Mute Agency Band - Photo ©Kolahstudio

Mute Agency Band – Photo ©Kolahstudio

ارتباط : گروه های  موسیقی زیرزمینی به طور معمول   به طور جناحی  پیش می روند و همیشه طرفداران و نزدیکان خود را در جامعه هنری حفظ کرده به انان فدرت می دهند, در حقیقت هنر زیرزمینی  , انرژی وجودی خود را از ارتباطات تنگاتنگ هنرمندان مختلف در زمینه های مختلف هنری  بدست می آورند که به طور مستقل سربرآورده و  به یاری یکدیگر صدایشان را بلند و بلند تر می کنند.هنر زیرمینی  و در حقیقت هنرمند زیرزمینی در هر رشته ای به مواضع و اصولی معین و مشترک پایبند بوده و هرگز فلسفه ” استفاده از هر تریبونی برای رساندن صدا به مردم” پیروی نمی کند درحقیقت هنرمند آندرگراند با نوعی دیدگاه فلسقی و جامعه شناسانه پیش می رود تا با شوق و آرزویی کودکانه برای شهرت

به هر حال در همین بحث کوتاه ,که  امیدوارم مجال گسترش آن در آینده  بسته به نظرات  دوستان و کارشناسان  پیش آید, مشهود است که عرصه آندرگراند را نباید با عرصه موسیقی ساده روز  ترکیب کرد و بد نیست که اندکی به آسیب های فرهنگی ناشی از بی توجهی به اینگونه نکات توجه شود
در پایان  باید از تمامی دوستان و همکارانی که طی یکسال اخیر با انرژی فراوان نسبث به تقویت موسیقی جوان ایران زمین تلاش کرده اند فدردانی کرده و به همه این دوستان خسته نباشید گغت
به امید روزی که چیز ها به جای خود بازگردندŠ